Neilblog

La algoritmo de YouTube decidis ke mi interesiĝas pri klavaroj kaj ĝi proponis al mi filmeton pri ia stranga klavaro. En la filmeto la videisto testas la klavaron ludante ludon kiu nomiĝas Bomb Party. Mi antaŭe ne konis ĝin sed mi tuj ŝatas ĝin ĉar por sukcesi oni devas havi bonan vortoscion kaj povi tajpi rapide. La ideo estas tre simpla – ĝi donas al vi kombinon de 2-3 literoj kaj vi havas kelkajn sekundojn por tajpi vorton kiu enhavas ilin. Se vi ne tajpas sufiĉe rapide la bombo eksplodas kaj vi perdas vivon. La lasta restanta ludanto venkas.

Mi pensadis ke tio estus mojosa ludo por ludi inter esperantistoj kaj tial mi decidis provi fari esperantan version. Ĝi jam estas preta ĉe gemelo.org kun la nomo Vortofesto. Por ke la ludo funkciu la servilo devas havi liston de validaj vortoj, do mi devis unue krei tion. Jam ekzistas aliaj esperantaj ludprogramoj kiuj uzas vortoliston, ekzemple la diversaj versioj de Skrablo. Mi ankaŭ tre ŝatas Skrablon kaj lastatempe mi multe ludas 7-literojn. Se mi ĝuste komprenas, tiu ludo prenis la vortojn de PIV. Ĝi elektis politikon ke nur vortoj kiuj laŭlitere aperas en PIV estas uzeblaj. Do ekzemple oni povas uzi infinitivojn kaj adjektivojn kiel paroli kaj ruĝa sed ne konjugaciojn kaj deklinaciojn kiel parolis kaj ruĝajn. Por Skrablo tio eble estas bona decido, ĉar se estas tro facile ĉiam plilongigi vorton la ludo estas malpli interesa. Mi parenteze opinias ke estus bone ŝanĝi la valoron de la litero j pro tio vortolisto, ĉar se oni ne rajtas uzi pluralojn estas vere malfacile meti ĝin kaj ĝi valoras nur 2 poentojn.

Antaŭe ankaŭ ekzistis retpaĝa versio de Skrablo. Ĝi havis alian politikon ke esence iu ajn sufikso estas uzebla por formi novajn vortojn. Pro tio en la listo de plej valoraj vicoj aperas ekzemple la vortoj feraĵeca kaj miaŭindo. Estas tre malprobable ke tiuj vortoj uziĝus ekster la kunteksto de vortoludoj kaj ne estas facile klarigi la signifojn. Por Vortofesto mi volis eviti tiujn kombinaĵojn ĉar aliokaze estas tro facile elpensi longajn vortojn.

Do mi decidis uzi ReVon kiel fonton por Vortofesto, ĉefe ĉar ĝiaj datumoj estas libere uzeblaj en konvena XML-a formato. Mi decidis ke ĝi akceptus nur vortojn kiuj aperas en ReVo, sed ĝi ja akceptus normalajn konjugaciojn kaj deklinaciojn. Sufiksoj akcepteblas se ili aperas en ReVo. Do ekzemple aliĝilo estas akceptebla ĉar estas aparta difino por tio en ReVo, sed inventaĵoj kiel eltrajnigilo ne validos.

Por krei la vortoliston la programo do devas kompreni la tipon de la vorto. Ankaŭ 7-literoj iomete havas tiun problemon ĉar oni povas agordi ĝin por akcepti nudajn radikojn, ekzemple parol sen finaĵo. Do se estas vorto en PIV ĝi devas scii kie komenciĝas la finaĵo por povi forigi ĝin. Ŝajnas al mi ke ĝi havas simplan algoritmon kiu forigas la oftajn finaĵojn kiel i por infinitivoj, a por adjektivoj kaj o por substantivoj. Tio tamen havas iomete strangan rezulton ĉar ja ekzistas vortoj kiuj havas tiujn literojn ĉe la fino sed ne temas pri la finaĵo. Do ekzemple ĝi akceptas la vorton tr ĉar en PIV estas la vorto tra kaj la algoritmo deduktas ke la fina a estas la adjektiva finaĵo.

Mi volis eviti tiun problemon en Vortofesto. Bonŝance la datumoj de ReVo havas pli strukturan informon ol simplan liston de vortoj. Ĉiu artikolo en ReVo temas pri unu radiko kaj derivaĵoj de tio. La radiko estas markita per unu etikedo de la XML-dosiero, kaj ĉiu derivaĵo indikas tiun radikon. Do, ekzemple la datumoj por manĝ/i aspektas kiel ĉi tio:

<art>

  <kap><rad>manĝ</rad>/i</kap>

  <drv>
    <kap><tld/>i</kap>
    <gra><vspec>tr</vspec></gra>
    <dif>
      Maĉi kaj gluti nutraĵon; sin nutri:
      …
    </dif>
  </drv>

  <drv>
    <kap><tld/>o</kap>
    <dif>
      Ago <tld/>i, <tld/>ado:
    </dif>
  </drv>

</art>

Do per la etikedo <rad> mi povas vidi ke estas la radiko manĝ. Ĝi havas la derivaĵojn manĝi kaj manĝo. La etikedo <tld/> indikas la radikon. Do tiel mi povas facili vidi ke la o kaj la i en la derivaĵoj estas finaĵoj kaj ne estas parto de la radiko. Kontraste la artikolo por tra aspektas tia:

<art>
  <kap><rad>tra</rad></kap>
  <drv>
    <kap><tld/></kap>
    <dif>
      Prepozicio montranta: …
    </dif>
  </drv>
</art>

En tiu derivaĵo ne aparte aperas la litero a ĉar ĝi estas parto de la radiko kaj tial estas facile scii ke ne temas pri adjektivo.

Do mi verkis skripton por eligi la vortoliston. Kiam ĝi detektas verbon ĝi eligas ankaŭ la kutimajn konjugaciojn kiel manĝis, manĝas, manĝos ktp. Ĝi ankaŭ eligas la aktivajn participojn kiel manĝanta, manĝonte ktp. Por la pasivaj participoj estas iomete pli komplike ĉar ili validas nur por transitivaj verboj. Do ekzemple manĝata havas sencon sed irata ne. Bonŝance la datumoj de ReVo ankaŭ notas la transitivecon de verboj per la etikedo <vspec> kiel en la ekzemplo por manĝ.

Sekve venas malpli facilaj decidoj. Mi supozas ke se oni vidas la transitivan vorton frapi en la vortaro oni scias ke oni ankaŭ povas diri frapiĝi sen bezono de aparta difino por tiu vorto. Do mi ja aŭtomate aldonas -iĝ al ĉiu transitiva vorto. Tamen ankaŭ estas la sufikso -ig kiun oni povas ĝenerale apliki al ĉiu verbo. Ĉu la programo devas ankaŭ akcepti tion? Estas ne evidenta decido ĉar ekzemple ReVo havas apartan difinon por manĝigi, do tio pensigas ke la verkistoj de ReVo ne pensas ke -ig validas por ĉiu verbo. Mi tamen decidis ja permesi ĝin, sed eble se iu havas bonan kontraŭargumenton mi ŝanĝos la decidon. Mi simile akceptas -ado kiel sufikson por ĉiu verbo. Do fine por la sola vorto manĝi, la vortolisto havas 138 vortojn:

manĝado, manĝadoj, manĝadojn, manĝadon, manĝanta, manĝantaj, manĝantajn, manĝantan, manĝante, manĝanto, manĝantoj, manĝantojn, manĝanton, manĝas, manĝata, manĝataj, manĝatajn, manĝatan, manĝate, manĝato, manĝatoj, manĝatojn, manĝaton, manĝi, manĝigado, manĝigadoj, manĝigadojn, manĝigadon, manĝiganta, manĝigantaj, manĝigantajn, manĝigantan, manĝigante, manĝiganto, manĝigantoj, manĝigantojn, manĝiganton, manĝigas, manĝigi, manĝiginta, manĝigintaj, manĝigintajn, manĝigintan, manĝiginte, manĝiginto, manĝigintoj, manĝigintojn, manĝiginton, manĝigis, manĝigonta, manĝigontaj, manĝigontajn, manĝigontan, manĝigonte, manĝigonto, manĝigontoj, manĝigontojn, manĝigonton, manĝigos, manĝigu, manĝigus, manĝinta, manĝintaj, manĝintajn, manĝintan, manĝinte, manĝinto, manĝintoj, manĝintojn, manĝinton, manĝis, manĝita, manĝitaj, manĝitajn, manĝitan, manĝite, manĝito, manĝitoj, manĝitojn, manĝiton, manĝiĝado, manĝiĝadoj, manĝiĝadojn, manĝiĝadon, manĝiĝanta, manĝiĝantaj, manĝiĝantajn, manĝiĝantan, manĝiĝante, manĝiĝanto, manĝiĝantoj, manĝiĝantojn, manĝiĝanton, manĝiĝas, manĝiĝi, manĝiĝinta, manĝiĝintaj, manĝiĝintajn, manĝiĝintan, manĝiĝinte, manĝiĝinto, manĝiĝintoj, manĝiĝintojn, manĝiĝinton, manĝiĝis, manĝiĝonta, manĝiĝontaj, manĝiĝontajn, manĝiĝontan, manĝiĝonte, manĝiĝonto, manĝiĝontoj, manĝiĝontojn, manĝiĝonton, manĝiĝos, manĝiĝu, manĝiĝus, manĝonta, manĝontaj, manĝontajn, manĝontan, manĝonte, manĝonto, manĝontoj, manĝontojn, manĝonton, manĝos, manĝota, manĝotaj, manĝotajn, manĝotan, manĝote, manĝoto, manĝotoj, manĝotojn, manĝoton, manĝu, manĝus

Laŭ mia kompreno en Esperanto estas ĝenerala regulo pri adjektivoj ke oni povas uzi ĉiujn kiel verbon. Oni ankaŭ povas aldoni la sufikson -iĝ por montri ke io ŝanĝas staton aŭ -ig por montri ke io alia ŝanĝas la staton. Mi decidis akcepti ankaŭ tion por ĉiu adjektivo por ke ekzemple vortoj kiel ruĝiĝas kaj rapidigonta estu aŭtomate validaj.

Entute la ludo do aktuale akceptas 939 095 vortojn. Se oni konservas tion en ASCII-a dosiero ĝi postulas 12MB da spaco! La servilo tamen uzas specialan datumstrukturon por densigi la dosieron. Tiel ĝi fakte okupos nur 204KB ĉe la servilo.

Mi esperas ke ĉi tiu artikolo kaj la skripto helpos aliajn homojn se ili iam volas krei propran ludon pri vortoj en esperanto. Ne hezitu komenti se vi trovas problemojn pri la vortolisto aŭ havas aliajn ideojn. Bonan ludadon!

Ĉu vi konas tekstaventurojn? Tio estas stilo de komputilludoj kiu estis populara ĉefe en la 80aj jaroj. Ĝi funkcias kiel romano en kiu vi mem estas la ĉefrolulo. La ludo rakontas al vi pri viaj ĉirkaŭaĵoj kaj vi povas fari komandojn por diri kion vi volas fari. La komputilo provas kompreni la komandon kaj rakontas tion kio okazas rezulte.

Ĉu vi sciis ke tia ludo ekzistas ankaŭ en Esperanto? La ludo en la supra ekrankapto nomiĝas La Insulo Texel kaj oni verkis ĝin en 1988. Ĝi funkcias ĉe malnovaj komputiloj kiuj rulas MS-DOS. Oni ankoraŭ povas ludi ĝin nuntempe per simulilo en la retumilo. Laŭ mia scio ĝi estas la unua tekstaventuro en Esperanto kaj estas tre imprese ke oni kreis tion en tiu epoko. Tamen verdire mi ne tre ŝatas la ludon mem. Ĝi multe frustras ĉar oni devas eksperimenti por trovi la ĝustan vojon sed preskaŭ ĉiun fojon kiam oni provas la malĝustan aferon oni mortas kaj devas rekomenci. Pri tiaj ludoj mi plej ŝatas solvi puzlojn sed en ĉi tiu ludo la ĉefa mekaniko estas batali kontraŭ malamikoj.

La kreado de tiaj ludoj daŭras nuntempe malgraŭ la progreso de komputila teknologio kiu ebligas belajn grafikojn kaj realismajn ludojn. Granda avantaĝo de tia ludo estas ke unu persono kapablas krei ludon sole kaj kreintoj havas malmultan limigon de la kreemo se ili kapablas priskribi sian mondon per vortoj. Similas al la diferenco inter romanoj kreitaj de unu verkisto kaj filmo kun grandaj buĝeto kaj skipo por realigi ĝin. Fakte estas granda komunumo de homoj kiuj kreas tiajn ludojn, ludas ilin kaj recenzas la ludojn de aliuloj.

Unu populara sistemo por helpi krei tiajn ludojn estas Inform. Ĝi havas radikon en la popularaj ludoj de la 80aj jaroj kiujn kreis Infocom. Ekzemploj de ludoj de tiu entrepreno estas la tre ŝatataj Zork aŭ The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy. Ili kreis programlingvon kaj motoron por ebligi ruli la ludojn per la diversaj komputiloj de la epoko. Inform estas modernigita versio de la programlingvo kaj ekzistas ankaŭ modernigitaj motoroj por ruli la ludojn, eĉ rekte en la retumilo.

Ĉe IFDB, mi trovis unu ludon en Esperanto kiu uzas tiun sistemon, nome Fajfeta sur la Luno. La ludo mem estas amuzeta sed ege mallonga. Interese tamen estas ke iu sukcesis fari tradukon de la motoro de Inform al Esperanto. Estus tre bone se aliaj homoj profitus de tio por krei pliajn ludojn en Esperanto.

Ankoraŭ alia populara sistemo por krei tian ludon estas Twine. Ĝi estas kvazaŭ simpligo de la koncepto de tekstaventuroj. Anstataŭ devi tajpi komandojn, la ludo prezentas nur kelkajn elektojn por daŭrigi la rakonton kaj la rezulto povas ŝanĝi kien ĝi iras. Se vi konas librojn kiel Choose your own adventure aŭ Un livre dont vous êtes le héros vi bone komprenos la koncepton.

En Esperanto ekzistas almenaŭ unu bonega ekzemplo de ludo de Twitch kiu nomiĝas Alicio en la Kurioza Kongreso de Ariel Bonkorpa. Ĝi estas tre bele verkita historio kun amuza stilo. Ĝi bone miksas konatajn aferojn de la esperantaj kulturo kaj kongresoj kun la rakonto de Alicio en Mirlando por fari universon kiu estas samtempe konata kaj fantazia. Mi pensas ke la ludo meritas pli vastan konon.

Do nun mi alvenas al la ĉefa kialo por verki ĉi tiun artikolon kie mi reklamas pri mia propra projekto 😊. Ekde kiam mi trovis La Insulon Texel, mi iomete obsediĝas pri ĝi. Ĝi ne nur estas ludo, sed ankaŭ motoro por krei ludojn en Esperanto kun sia propra programlingvo. Mi tre ŝatas ke tio ekzistas kaj mi volas ke estu pli da tekstaventuroj en Esperanto. Tial mi havis la ideon provi savi la motoron de la kaptilo de MS-DOS. Bedaŭrinde ĝi ne estas libera programo kaj mi ne sukcesis trovi la fontokodon. Ĝi tamen ja havas detalan dokumenton por priskribi la programlingvon kaj tio helpas klarigi la funkciadon de la motoro. Tial mi decidis provi rekrei la motoron per moderna kodo. Do, mi pli-malpli sukcesis fari tion kaj la kodo estas havebla ĉe Github. Mia ĉefa celo tamen estis povi krei novajn ludojn kaj tial mi prokrastas rekrei la partojn de la motoro kiujn mi ne tre ŝatas, kiel la monstrojn kaj la sistemon de soifo/malsato. Mi ankaŭ ŝanĝis la programlingvon por ke ĝi estu malpli vortplena kaj pli fleksebla.

Do, per tio mi ankaŭ kreis mian propran ludon kiun oni povas ludi en retumilo. Ĝi denove reprenas la temon de partopreno en kongreso sed ĉi-foje mi profitis por plendi pri ekstremaj fundamentistoj per humura karikaturo. La ludo estas tre mallonga kaj ne eblas morti aŭ kaptiĝi pro eraro, do eblas ludi ĝin dum onia tagmanĝopaŭzo sen tro da engaĝiĝo.

Mi tre ŝatus instigi pli da tekstaventuroj en Esperanto. Mi pensas ke tio estas tre taŭga afero por esperanto ĉar oni povas bone profiti de la lingvo kaj eblas krei ludon sen tro da elspezo de tempo. Por mia nova projekto, la sekva paŝo estus krei dokumenton por priskribi la programlingvon kaj eble krei redaktilon por helpi krei ludojn. Aliokaze homoj povus ankaŭ profiti de la aliaj iloj menciitaj ĉi-supre. Ĉe IFDB, oni povas trovi liston de jamaj ludoj en Esperanto. Mi tre ŝatus ke tiu listo longiĝu.

Bonan aventurumadon!

Unu el la ludoj kiujn mia kunulo kaj mi ŝatas estas Gloom. La mekaniko de la ludo estas sufiĉe klasika kaj ĝi havas temon kiu similas al la familio Addams. Tamen, la regularo havas unu reguleton kiu tute ŝanĝas la ludon. Sur la kartoj estas eventoj kiuj okazas al la roluloj en la ludo. Kiam oni ludas karton, oni devas rakonti historion por klarigi kial tiu evento okazis al tiu rolulo. Do ekzemple, se la lasta karto sur rolulo indikas ke ri estis en arbaro, kaj vi volas ludi karton kiu diras ke ri falis en puton, vi devas klarigi kial estas puto en la arbaro, aŭ kial ri iris al alia loko. La rakontoj neniel efikas la gajnanton de la ludo kaj oni ne juĝas ĝian kvaliton. Tamen, se oni ja sekvas tiun regulon, oni komencas forgesi pri la poentoj kaj la gajnanto kaj simple amuziĝas kune kreante amuzan historion. Se oni ludas kun kreemaj amikoj kun kiuj oni sentas sin komforta por rakonti sensencaĵojn, oni povas pasigi tre bonan momenton.

Pro tio, mi komencis serĉi aliajn ludojn kiuj ankaŭ havas rakontadon. Mi trovis multajn laŭdojn de la ludo Once Upon a Time. En tiu, la rakontado estas kerna parto de la mekaniko. La ludomaterialo estas du kartaroj. En unu el la kartaroj, estas elementoj de la historio, ekzemple reĝo, rano, palaco ktp. Unu ludanto iĝas la rakontanto kaj komencas rakonti historion. Kiam ri mencias aferon sur unu el siaj kartoj, ri rajtas ludi ĝin en komuna linio sur la tablo. Ankaŭ estas mekaniko por interrompi la rakonton kaj iĝi la nova rakontanto. Tiuokaze la nova rakontanto devas daŭrigi la saman historion. Do tiel, oni komune laboras por krei rakonton. Ĉiu havas malsamajn kartojn kiuj gvidas la rakonton en malsamajn direktojn.

Estas ankaŭ mekaniko por gajni la ludon. La dua kartaro estas kartoj kun teksteroj por la fino de la rakonto. Unu ekzemplo povas esti “kaj tial la profetaĵo de la maljunulino plenumiĝis”. Se oni sukcesas seniĝi de ĉiuj siaj kartoj kaj poste ludi sian finan karton por fari koheran rakonton, oni gajnas la ludon.

Do la ludo esence estas konkurso. Tamen, se oni vere volas nur venki, estus tre facile rakonti stultan rakonton simple por seniĝi de siaj kartoj kaj venki tre rapide sen iu ajn amuzo. Do praktike la ludo estas multe pli bona se oni kvazaŭ ignoras la konkursan parton kaj pli strebas kune krei rakonton kaj amuziĝi.

Do, kial mi parolas pri ĉi tiu ludo en Esperanto? Ĉar mi ĉiam serĉas ludojn kiuj estus bone ludeblaj en esperantaj aranĝoj. Kompreneble oni povus ludi iun ajn ludon, sed en multaj el la popularaj ludoj, oni simple ludas silente en sia angulo, kaj oni apenaŭ bezonas lingvon. Do jen, mi pensis ke ludo kiu postulas rakontadon estus bonega maniero uzi la lingvon dum eventoj.

Tute surprize al mi, kiam mi rigardis la ludon ĉe BoardGameGeek, mi rimarkis ke iu jam tradukis la regulojn al Esperanto! Tamen, por plena traduko mankis esperantigo de la kartoj. Mi do inspiriĝis por mem fari tion. La rezulto estas ĉi tiu projekto ĉe Github. De tie, oni povas elŝuti la tradukitajn kartojn kaj regulojn kun iom da ŝanĝoj fare de mi.

Sekve mi devis fari uzeblajn kartojn el la printaĵo. Mia ideo estis simple fiksi la paperon al normalaj kartoj. Estas entute 165 kartoj, do mi aĉetis 3 normalajn kartarojn. Por fiksi la paperon, mi aĉetis kartingojn kiuj havas la saman grandecon kiel la tradiciaj kartoj. Tiuj estas etaj plastaj travideblaj ingoj kiujn homoj kutime uzas por kolekteblaj ludoj, ekzemple Magic: The Gathering.

Mi ankaŭ aĉetis papertranĉilon por pli nete tranĉi la paperon. Sekve mi simple metis la paperaĵojn en la ingojn kun la kartoj. Jen la fina rezulto:

Mi ankoraŭ ne provis ludi la esperantan tradukon. Se mi sukcesos trovi testajn viktimojn, eble mi rakontos kiel estis la ludo en sekva blogafiŝo.

Se vi havas komentojn aŭ se vi mem volas provi la ludon kaj rakonti vian sperton, mi ŝatus aŭdi de vi en la komentejo.

Telegram estas tujmesaĝilo simila al WhatsApp sed ĝi permesas tre grandajn grupojn kaj ne necesas doni sian telefonnumeron al ĉiu en la grupo por partopreni. Tial oni povas uzi ĝin preskaŭ kiel socian reton. Ĝi estas tre populara inter esperantistoj kaj ekzistas multaj grupoj pri tre diversaj temoj. La ĉefa grupo havas ĉirkaŭ 1.500 ĉeestantojn. Inter aliaj, unu el al avantaĝoj kiun ĝi havas super WhatsApp estas ke oni povas havi robotojn kiuj partoprenas en la diskuto, ĉu por helpi administri la grupon ĉu por amuzi. Kelkaj el la robotoj povas estri ludon por ke homoj povu ludi ĝin interrete. Kompreneble kelkaj el tiuj ludoj estas haveblaj en Esperanto. Ĉar mi estas interretemulo kiu ŝatas ludojn, mi pensis ke estus interese prezenti ilin ĉi tie.

Kartoj kontraŭ Esperantujo

Ĉi tiu ludo estas telegrama versio de la konata kartludo. La ludo populariĝis en esperantaj eventoj pro traduko fare de Tim Morley. La originala ludo estas en la angla kaj estis la rezulto de kampanjo ĉe Kickstarter. La ideo estas tre simpla; je ĉiu vico, unu homo estas la rakontisto kaj prenas karton el staplo. Sur la karto estas mallonga frazo kun mankantaj vortoj, ekzemple «Dum la pasinta nokto mi revis pri ____». La aliaj ludantoj havas kartojn en la mano kun substantivoj kiel «Emilio Cid» aŭ «infano». Ĉiu devas elekti la karton kiu plej amuze plenigus la spacon. La rakontisto poste kolektas la kartojn kaj legas ilin laŭtvoĉe. Sekve ri elektas la plej amuzan karton kaj tiu ludanto gajnas poenton. Kiel vi povas diveni, la gajninta respondo kutime estas tiu kiu estas la plej fia.

La robota versio estas ludebla en la grupo kartojkontraŭ.telegramo.org. Bedaŭrinde la mesaĝoj de la roboto mem ne estas tradukitaj en esperanton, nur la kartoj. Ĝi havas la avantaĝon super aliaj telegramaj ludoj ke ĝi estas longdaŭra, kaj oni povas aliĝi kaj foriri sen fuŝi la ludon. La roboto simple atendas ĝis kiam ĉiu faras sian agon, eĉ se tio bezonas tagojn.

Mi tamen pensas ke la robota versio perdas multe de la humuro de la fizika versio. Oni kutime multe ridas kiam oni laŭtlegas la kartojn kaj la etoso kreas kvazaŭebriĝan kunridadon. Aliflanke la roboto simple senanime prezentas la kartojn kaj neniu aŭdas se oni ridas. Mi ankaŭ ne tute certas ĉu mi ŝatas la humuron de la originala ludo kiu ofte povas esti bazita sur antaŭjuĝoj.

Homlupo

Homlupo estas ankoraŭa ludo kiu estas tre konata en esperantaj eventoj. Ŝajne la ideo de la ludo mem estas bazita sur malnova ludo de antaŭ jardekoj, sed la ludo populariĝis pro franca versio kiu nomiĝas Les loups-garous de Thiercelieux. La ludo estas pli proksima al rolludo ol kartludo kaj oni povas ludi ĝin kun tre grandaj grupoj ĝis ĉirkaŭ 25 homoj. La ludo mem entute ne havas tekston krom la instrukcioj kaj ĝi multe instigas babiladon. Eble pro tio ĝi estas populara ĉe esperantaj eventoj. Dum la ludo oni rolas kiel persono en malbenita vilaĝo. Kelkaj el la homoj estas senkulpaj vilaĝanoj kaj kelkaj estas homlupoj. Unu partoprenanto gvidas la ludon kaj ne mem ludas. La ludo ripetas fazojn de nokto kaj tago. Dum la nokto la homlupoj sekrete vekiĝas kaj manĝas alian homon kaj dum la tago ĉiu devas diskuti por provi diveni kiuj estas la homlupoj. Oni aldonas al tiu ankaŭ aliajn rolojn kiuj havas aliajn povojn. La ludo finiĝas kiam restas nur vilaĝanoj aŭ nur homlupoj kaj tiam ties teamo venkas.

En la telegrama versio la roboto estas la gvidanto kaj tial ĉiu povas ludi. En la komenco ĝi estis plene tradukita al esperanto sed lastatempe la homoj kiuj kreis la roboton aldonis pli da trajtoj kaj roloj kaj oni ne finis la tradukon de la novaj mesaĝoj. Ĝi sufiĉe bone funkcias per telegramo. La ĉefa problemo laŭ mi estas ke ĝi bezonas almenaŭ 5 ludantojn por funkcii kaj nuntempe oni malofte trovas sufiĉe da homoj. Fakte 5 ludantoj estas vere minimumo simple por ebligi la ludon, sed kun tiom malmulte da homoj ĝi finiĝas tre rapide. Alia ofta kritiko de la ludo estas ke kiam oni mortas oni ne plu povas partopreni la ludon. Tio povas okazi tuj je la komenco kaj tial se oni estas malbonŝanca oni efektive ne povas partopreni preskaŭ la tutan ludon.

Por provi la ludon, aliĝu al homlupo.telegramo.org.

Puĉo

Ĉi tiu ludo estas esperanta traduko de simpla kartludo kiu nomiĝas Coup. La ludo temas pri blufado kaj kaŝitaj identoj. Oni ricevas po du kartoj kiuj ambaŭ havas rolulon. Ĉiu rolulo havas specialan povon. En onia vico oni rajtas fari unu agon, kiu povas esti aŭ speciala povo de la rolulo aŭ unu el la bazaj agoj. Por fari specialan povon oni bezonas la ĝustan rolulon, sed ĉar la kartoj estas kaŝitaj la aliaj ludantoj fakte ne scias ĉu oni vere havas tiun povon aŭ ne. Pro tio oni rajtas mensogi kaj ŝajnigi havi karton kiun oni ne havas. Tamen, se alia ludanto ne kredas la pretendon de karto, ri povas defii kaj la pretendanto devas montri karton. Se ĝi ne estas la ĝusta karto ri perdas ĝin. Alikaze la defianto devas perdi karton. La lasta ludanto kiu restas kun vivantaj kartoj venkas. Tiel, estas risko uzi povon kies karton oni ne havas, sed ankaŭ estas risko defii iun. Post kelkaj vicoj oni komencas havi ideon pri la eblaj kartoj kaj povas pli konfide defii iun. Tamen eblas fari multajn ruzaĵojn por misgvidi aliajn ludantojn.

La ludo estas unu el miaj preferataj ludoj. Ĝi estas facile lernebla kaj ofte kaŭzas tre amuzajn situaciojn. Oni povas ludi ĝin kun inter 2 ĝis 6 homoj kaj ĝi estas sufiĉe rapida. Pro tio ĝi sufiĉe taŭgas por telegrama ludado laŭ mi.

La roboto por ludi ĝin nomiĝas @pucxobot, kaj ĝi troviĝas ĉe ludoj.telegramo.org. Fakte, Puĉo estas nur unu el la ludoj kiujn oni povas ludi per tiu roboto. Mi devus ankaŭ malkaŝi ke mi mem kreis tiun roboton, do tial vi devus malfidi iun ajn laŭdon de la roboto en ĉi tiu artikolo 🙂 Nun ke mi estas fanfaronanta miajn proprajn faraĵojn, mi povas diri ke mi ankaŭ faris YouTube-an filmeton por klarigi ĉi tiun ludon.

Verda Ŝtelo

Ĉi tiu ludo estas esperantigo de angla ludo. Mi unue renkontis ĝin kun la nomo Snatch, sed fakte ĝi ŝajne venas de tre malnova ludo kiu nomiĝas Anagrams. La koncepto estas tre simpla. Estas multe da tegoj kun literoj kaj oni metas ĉiujn en la mezo de la tablo, vizaĝkaŝitaj. Je ĉiu vico, iu malkaŝas unu literon. Kiam oni vidas vorton kiu longas almenaŭ 3 literojn oni povas preni la literojn kaj aldoni la vorton al sia kolekto. Ne necesas atendi sian vicon por preni vorton, do oni devas multe atenti kaj rapidi dum la ludado. Aldone al tio estas amuza regulo ke oni povas ŝteli vorton de alia ludanto. Necesas nur aldoni almenaŭ unu literon el la mezo de la tablo kaj formi novan vorton per anagramo de la ŝtelita vorto. En la esperanta versio oni diras ke oni devas ŝanĝi la radikon de la vorto, do ekzemple oni ne rajtas ŝteli paroli simple por formi parolis.

La ludo funkcias bone en esperanto kaj ĝi estas amuza maniero lerni novajn vortojn. Tamen ĝi estas iomete malsama ol la angla versio pro tio ke en esperanto eblas multe pli da kreemo kaj disputado pri kio estus valida vorto. Pro tio mi traktas ĝin malpli serioza kaj pli amuza. Ekzemple, en unu ludo de antaŭ longa tempo, unu amiko aldonis la vorton foksaĝo, kiu estas la saĝo de foko. Ŝi tiel lerte provis konvinki nin pri la valideco de tiu vorto ke ni fine akceptis ĝin. Ekde tiam ni nomas kreeman vortfaradon en vorta ludo foksaĝo.

La telegrama versio estas ludebla ĉe ludoj.telegramo.org per la roboto @vsrobot.

Estas multaj aliaj ludoj en tiu grupo kiuj meritas priparoladon, sed mi pensas ke ĉi tiu artikolo jam estas sufiĉe longa do mi konservos la aliajn por estonta artikolo. Mi esperas vidi vin iam en la ludejo ĉe Telegram 🙂