Telegram estas tujmesaĝilo simila al WhatsApp sed ĝi permesas tre grandajn grupojn kaj ne necesas doni sian telefonnumeron al ĉiu en la grupo por partopreni. Tial oni povas uzi ĝin preskaŭ kiel socian reton. Ĝi estas tre populara inter esperantistoj kaj ekzistas multaj grupoj pri tre diversaj temoj. La ĉefa grupo havas ĉirkaŭ 1.500 ĉeestantojn. Inter aliaj, unu el al avantaĝoj kiun ĝi havas super WhatsApp estas ke oni povas havi robotojn kiuj partoprenas en la diskuto, ĉu por helpi administri la grupon ĉu por amuzi. Kelkaj el la robotoj povas estri ludon por ke homoj povu ludi ĝin interrete. Kompreneble kelkaj el tiuj ludoj estas haveblaj en Esperanto. Ĉar mi estas interretemulo kiu ŝatas ludojn, mi pensis ke estus interese prezenti ilin ĉi tie.
Kartoj kontraŭ Esperantujo
Ĉi tiu ludo estas telegrama versio de la konata kartludo. La ludo populariĝis en esperantaj eventoj pro traduko fare de Tim Morley. La originala ludo estas en la angla kaj estis la rezulto de kampanjo ĉe Kickstarter. La ideo estas tre simpla; je ĉiu vico, unu homo estas la rakontisto kaj prenas karton el staplo. Sur la karto estas mallonga frazo kun mankantaj vortoj, ekzemple «Dum la pasinta nokto mi revis pri ____». La aliaj ludantoj havas kartojn en la mano kun substantivoj kiel «Emilio Cid» aŭ «infano». Ĉiu devas elekti la karton kiu plej amuze plenigus la spacon. La rakontisto poste kolektas la kartojn kaj legas ilin laŭtvoĉe. Sekve ri elektas la plej amuzan karton kaj tiu ludanto gajnas poenton. Kiel vi povas diveni, la gajninta respondo kutime estas tiu kiu estas la plej fia.
La robota versio estas ludebla en la grupo kartojkontraŭ.telegramo.org. Bedaŭrinde la mesaĝoj de la roboto mem ne estas tradukitaj en esperanton, nur la kartoj. Ĝi havas la avantaĝon super aliaj telegramaj ludoj ke ĝi estas longdaŭra, kaj oni povas aliĝi kaj foriri sen fuŝi la ludon. La roboto simple atendas ĝis kiam ĉiu faras sian agon, eĉ se tio bezonas tagojn.
Mi tamen pensas ke la robota versio perdas multe de la humuro de la fizika versio. Oni kutime multe ridas kiam oni laŭtlegas la kartojn kaj la etoso kreas kvazaŭebriĝan kunridadon. Aliflanke la roboto simple senanime prezentas la kartojn kaj neniu aŭdas se oni ridas. Mi ankaŭ ne tute certas ĉu mi ŝatas la humuron de la originala ludo kiu ofte povas esti bazita sur antaŭjuĝoj.
Homlupo
Homlupo estas ankoraŭa ludo kiu estas tre konata en esperantaj eventoj. Ŝajne la ideo de la ludo mem estas bazita sur malnova ludo de antaŭ jardekoj, sed la ludo populariĝis pro franca versio kiu nomiĝas Les loups-garous de Thiercelieux. La ludo estas pli proksima al rolludo ol kartludo kaj oni povas ludi ĝin kun tre grandaj grupoj ĝis ĉirkaŭ 25 homoj. La ludo mem entute ne havas tekston krom la instrukcioj kaj ĝi multe instigas babiladon. Eble pro tio ĝi estas populara ĉe esperantaj eventoj. Dum la ludo oni rolas kiel persono en malbenita vilaĝo. Kelkaj el la homoj estas senkulpaj vilaĝanoj kaj kelkaj estas homlupoj. Unu partoprenanto gvidas la ludon kaj ne mem ludas. La ludo ripetas fazojn de nokto kaj tago. Dum la nokto la homlupoj sekrete vekiĝas kaj manĝas alian homon kaj dum la tago ĉiu devas diskuti por provi diveni kiuj estas la homlupoj. Oni aldonas al tiu ankaŭ aliajn rolojn kiuj havas aliajn povojn. La ludo finiĝas kiam restas nur vilaĝanoj aŭ nur homlupoj kaj tiam ties teamo venkas.
En la telegrama versio la roboto estas la gvidanto kaj tial ĉiu povas ludi. En la komenco ĝi estis plene tradukita al esperanto sed lastatempe la homoj kiuj kreis la roboton aldonis pli da trajtoj kaj roloj kaj oni ne finis la tradukon de la novaj mesaĝoj. Ĝi sufiĉe bone funkcias per telegramo. La ĉefa problemo laŭ mi estas ke ĝi bezonas almenaŭ 5 ludantojn por funkcii kaj nuntempe oni malofte trovas sufiĉe da homoj. Fakte 5 ludantoj estas vere minimumo simple por ebligi la ludon, sed kun tiom malmulte da homoj ĝi finiĝas tre rapide. Alia ofta kritiko de la ludo estas ke kiam oni mortas oni ne plu povas partopreni la ludon. Tio povas okazi tuj je la komenco kaj tial se oni estas malbonŝanca oni efektive ne povas partopreni preskaŭ la tutan ludon.
Por provi la ludon, aliĝu al homlupo.telegramo.org.
Puĉo
Ĉi tiu ludo estas esperanta traduko de simpla kartludo kiu nomiĝas Coup. La ludo temas pri blufado kaj kaŝitaj identoj. Oni ricevas po du kartoj kiuj ambaŭ havas rolulon. Ĉiu rolulo havas specialan povon. En onia vico oni rajtas fari unu agon, kiu povas esti aŭ speciala povo de la rolulo aŭ unu el la bazaj agoj. Por fari specialan povon oni bezonas la ĝustan rolulon, sed ĉar la kartoj estas kaŝitaj la aliaj ludantoj fakte ne scias ĉu oni vere havas tiun povon aŭ ne. Pro tio oni rajtas mensogi kaj ŝajnigi havi karton kiun oni ne havas. Tamen, se alia ludanto ne kredas la pretendon de karto, ri povas defii kaj la pretendanto devas montri karton. Se ĝi ne estas la ĝusta karto ri perdas ĝin. Alikaze la defianto devas perdi karton. La lasta ludanto kiu restas kun vivantaj kartoj venkas. Tiel, estas risko uzi povon kies karton oni ne havas, sed ankaŭ estas risko defii iun. Post kelkaj vicoj oni komencas havi ideon pri la eblaj kartoj kaj povas pli konfide defii iun. Tamen eblas fari multajn ruzaĵojn por misgvidi aliajn ludantojn.
La ludo estas unu el miaj preferataj ludoj. Ĝi estas facile lernebla kaj ofte kaŭzas tre amuzajn situaciojn. Oni povas ludi ĝin kun inter 2 ĝis 6 homoj kaj ĝi estas sufiĉe rapida. Pro tio ĝi sufiĉe taŭgas por telegrama ludado laŭ mi.
La roboto por ludi ĝin nomiĝas @pucxobot, kaj ĝi troviĝas ĉe ludoj.telegramo.org. Fakte, Puĉo estas nur unu el la ludoj kiujn oni povas ludi per tiu roboto. Mi devus ankaŭ malkaŝi ke mi mem kreis tiun roboton, do tial vi devus malfidi iun ajn laŭdon de la roboto en ĉi tiu artikolo 🙂 Nun ke mi estas fanfaronanta miajn proprajn faraĵojn, mi povas diri ke mi ankaŭ faris YouTube-an filmeton por klarigi ĉi tiun ludon.
Verda Ŝtelo
Ĉi tiu ludo estas esperantigo de angla ludo. Mi unue renkontis ĝin kun la nomo Snatch, sed fakte ĝi ŝajne venas de tre malnova ludo kiu nomiĝas Anagrams. La koncepto estas tre simpla. Estas multe da tegoj kun literoj kaj oni metas ĉiujn en la mezo de la tablo, vizaĝkaŝitaj. Je ĉiu vico, iu malkaŝas unu literon. Kiam oni vidas vorton kiu longas almenaŭ 3 literojn oni povas preni la literojn kaj aldoni la vorton al sia kolekto. Ne necesas atendi sian vicon por preni vorton, do oni devas multe atenti kaj rapidi dum la ludado. Aldone al tio estas amuza regulo ke oni povas ŝteli vorton de alia ludanto. Necesas nur aldoni almenaŭ unu literon el la mezo de la tablo kaj formi novan vorton per anagramo de la ŝtelita vorto. En la esperanta versio oni diras ke oni devas ŝanĝi la radikon de la vorto, do ekzemple oni ne rajtas ŝteli paroli simple por formi parolis.
La ludo funkcias bone en esperanto kaj ĝi estas amuza maniero lerni novajn vortojn. Tamen ĝi estas iomete malsama ol la angla versio pro tio ke en esperanto eblas multe pli da kreemo kaj disputado pri kio estus valida vorto. Pro tio mi traktas ĝin malpli serioza kaj pli amuza. Ekzemple, en unu ludo de antaŭ longa tempo, unu amiko aldonis la vorton foksaĝo, kiu estas la saĝo de foko. Ŝi tiel lerte provis konvinki nin pri la valideco de tiu vorto ke ni fine akceptis ĝin. Ekde tiam ni nomas kreeman vortfaradon en vorta ludo foksaĝo.
La telegrama versio estas ludebla ĉe ludoj.telegramo.org per la roboto @vsrobot.
Estas multaj aliaj ludoj en tiu grupo kiuj meritas priparoladon, sed mi pensas ke ĉi tiu artikolo jam estas sufiĉe longa do mi konservos la aliajn por estonta artikolo. Mi esperas vidi vin iam en la ludejo ĉe Telegram 🙂
